به چه دلایلی دچار اشک ریزش چشم میشویم؟

اشک یکی از فاکتورهای مهم در سلامت چشم است و به عنوان پاسخ طبیعی چشم به شیء خارجی یا جهت لغزنده شدن سطح چشم تولید می‌شود اما در صورتی که بصورت غیرکنترل شونده و بدون دلیل مشخص تولید شود می‌تواند آزاردهنده باشد. اشک‌ریزش یا آبریزش چشم به شرایطی اطلاق می‌شود که در طی آن اشک در چشم بصورت ناخودآگاه تولید می‌شود و از چشم سرازیر می‌شود.

دلایل اشک ریزش چشم

تجربه‌ معمول ما این است که زمانی که ذرات گرد و غبار یا اشیا خارجی کوچک به درون چشم بیفتند چشمان ما اشک‌آلود می‌شود. در حقیقت این مسئله پاسخ دفاعی چشم است که تلاش می‌کند تا ذرات خارجی را از چشم بیرون کند و از آسیب آن جلوگیری کند. در این حالت با خارج شدن ذره‌ خارجی، ترشح اشک نیز متوقف می‌شود اما گاهی مشابه این وضعیت بدون شیء خارجی بروز می‌کند که این مسئله می‌تواند به دلایل گوناگون ایجاد شود و نشانگر وجود مشکلاتی در بخش‌های مختلف چشم باشد. معمول‌ترین دلایل ایجاد آبریزش چشم شامل موارد زیر هستند:

انسداد مسیرهای انتقال اشک

در نوزادان، اشک‌ریزش چشم می‌تواند به دلیل انسداد مادرزادى مجراهای اشکی باشد. مسیرهای اشکی تولید کننده‌ اشک نیستند بلکه وظیفه‌ انتقال آن را دارند. اشک به صورت معمولی از سطح چشم خارج شده و به درون بینی سرازیر می‌شود. انتقال اشک توسط منافذ کوچکی در پلک پایین و بالا در نزدیکى بینی صورت می‌گیرد. گاهی در اوایل تولد این منافذ و مسیرهای انتقالی مسدود هستند و این انسداد مسیرها مانع تخلیه‌ اشک به بینی شده و اشک از چشم سرازیر می‌شود. معمولا این مشکل طی چند ماه پس از تولد برطرف می‌شود. انسداد مسیرهای انتقال اشک علاوه بر کودکان، در بزرگسالان نیز ممکن است بروز کند. عفونت‌ها، آسیب‌های فیزیکی و حتی افزایش سن می‌توانند از عوامل انسداد مسیرهای تخلیه‌ اشک باشند.

خشکی چشم

اگرچه کمی متناقض به نظر می‌آید اما یکی از دلایل اشک‌آلود شدن چشم، خشکی چشم است. خشکی چشم به دلیل کمبود یا فقدان اشک در سطح چشم ایجاد می‌شود. در این حالت، اشک کافی یا با ترکیب مناسب از آب، چربی و موکوس در سطح چشم وجود ندارد. در صورت وجود چنین شرایطی، چشم سعی می‌کند تا با تولید اشک بیشتر از خشکی چشم جلوگیری کند و نتیجه‌ تولید بیش از حد اشک، اشک‌ریزش چشم خواهد بود.

ورم ملتحمه

این مشکل یکی از دلایل اشک‌آلود شدن چشم‌ها هم در کودکان و هم بزرگسالان است. عامل ایجاد این بیماری می‌تواند عفونت باکتریایی یا ویروسی باشد که ایجاد رنگ صورتی یا قرمزی هر دو چشم، سوزش و احساس وجود چیزی در چشم مانند ذرات شن از علائم این بیماری است.

حساسیت چشمی

اگر چه اشک‌آلود شدن چشم‌ها ممکن است بخشی از پاسخ آلرژیک بدن باشد و همراه با سایر علائم مانند سرفه، عطسه و آبریزش بینی باشد اما گاهی نیز ممکن حساسیت تنها مربوط به خود چشم باشد و موجب اشک‌ریزش چشم شود.

مشکلات مربوط به ساختار پلک

با هر بار پلک زدن، مایعات و رطوبت سطح چشم توسط پلک‌ها از سطح آن زدوده می‌شوند. در صورتی که مشکلی در ساختار پلک‌ها وجود داشته باشد این فرایند به درستی صورت نگرفته و موجب تجمع رطوبت در سطح چشم و اشک‌ریزش چشم می‌شود.

آسیب قرنیه

ممکن است لنزهای چشمى، عوامل بیرونی یا ضربه موجب آسیب به قرنیه شوند. در این حالت ممکن است چشم‌ها اشک‌ریز شوند. گرچه آسیب قرنیه پس از چند روز ترمیم می‌یابد اما بهتر است جهت جلوگیری از عفونت آن به پزشک مراجعه شود.

بلفاریت

در این حالت پلک‌ها دچار التهاب می‌شوند و لبه‌ی پلک‌ها (معمولا در هر دو چشم) سرخ می‌شوند و علائم التهابی بروز می‌دهند.

مشکلات مربوط به مژه

در صورتی که رشد مژه به سمت درون چشم باشد ممکن است هنگام پلک‌زدن بر روی چشم سائیده شده و موجب ریزش اشک شوند.
سایر دلایل کمتر سرازیر شدن اشک از چشم شامل موارد زیر هستند:

• مشکلات مربوط به غدد چربی اطراف چشم
• سینوزیت مزمن
• مشکلات تیروئید
• روماتیسم مفصلی
• استفاده بیش از حد از ابزار الکترونیکی مانند موبایل یا کامپیوتر
• سرماخوردگی، آنفلوانزا
• برخی بیماری‌ها مانند تب یونجه
• برخی داروها مانند استروئیدها، برخی قطره‌های چشم مانند پیلوکارپین و اکوتیوفات یدید، اپی‌نفرین، برخی داروهای فشار خون، برخی داروهای شیمی‌درمانی مخصوصا در سرطان پستان

درمان ریزش اشک از چشم

همانگونه که اشاره شد عوامل مختلفی می‌توانند موجب آبریزش چشمان شوند. درمان ریزش اشک از چشم نیز به عامل ایجاد آن وابسته است و بدون تشخیص درست امکان درمان مناسب میسر نمی‌شود. در مورد برخی عوامل آب ریزش چشم که ریزش اشک بعنوان عارضه‌ جانبی یک بیماری اصلی بروز می‌کند (مثلا در سرماخوردگی یا آنفلوانزا). در این حالت با رفع بیماری اصلی، معمولا وضعیت اشک چشم نیز به حالت طبیعی باز می‌گردد. در صورتی که ریزش اشک به دلیل استفاده بیش از حد از ابزار الکترونیکی مانند موبایل یا کامپیوتر باشد بهتر است کمی به چشم استراحت داده شود. می‌توان در منزل به آرامی و بوسیله‌ یک پارچه‌ استریل و گرم نیز چشمان را ماساژ داد تا به استراحت آن کمک کرد. درمان سایر دلایل ایجاد اشک ریزش چشم با روش‌های زیر صورت می‌گیرد:

درمان ریزش اشک ناشی از انسداد مجراهای اشکی

در صورتی که این عارضه در نوزادان به وجود آمده باشد معمولا با طی شدن کامل روند تکاملی کودک، خود به خود رفع می‌گردد. رفع کامل این انسداد ممکن است چند ماه طول بکشد. در این مدت پاک‌کردن چشم‌ها با پد استریل و مرطوب می‌تواند کمک کننده باشد. در صورتی که عامل انسداد مجرای اشک، عفونت باکتریایی باشد ممکن است نظر پزشک بر استفاده از آنتی‌بیوتیک برای رفع عفونت باشد. بهتر است برای از بین‌بردن ضایعات در محل عفونت از کمپرس آب گرم استفاده شود. در برخی موارد، مشکل ساختاری در مجرای اشکی یا پلک‌ها تنها با جراحی قابل درمان است که در کودکان میل زدن و در بالغین جراحى باز خواهد بود.

درمان ریزش اشک ناشی از ورم ملتحمه

در صورتی که عامل ایجاد این بیماری باکتری باشد، ممکن است پزشک قطرات حاوی آنتی‌بیوتیک تجویز کند. در صورتی که این بیماری توسط ویروس‌ها ایجاد شده باشد معمولا نیازی به استفاده از دارو نیست.

درمان ریزش اشک ناشی از حساسیت

اولین و بهترین راه، پیشگیری است. تا حد امکان از عوامل حساسیت‌زا دوری شود. در صورت بروز حساسیت، می‌توان از داروهای ضدآلرژی استفاده کرد. این داروها می‌توانند بصورت قرص یا قطره باشند و بهتر است زیر نظر پزشک متخصص مصرف شوند.
با توجه به گستردگی تعداد عواملی که موجب ریزش اشک از چشم می‌شوند لازم است تا این مسئله توسط پزشک بررسی و تشخیص داده شود. در نهایت بهترین روش درمانی نیز بر اساس تشخیص پزشک خواهدبود.

• بلفاریت یا التهاب لبه پلک چیست و چگونه درمان میشود؟
  تاریخ انتشار : 1401-02-25تاریخ بروز رسانی : 1401-03-05


• تومور بدخیم پلک چشم چیست و علل، علائم و درمان آن
  تاریخ انتشار : 1400-07-30تاریخ بروز رسانی : 1400-08-02


• آب مروارید چشم چه نشانه هایی دارد؟
  تاریخ انتشار : 1400-09-03تاریخ بروز رسانی : 1400-11-20


• عمل ناخنک چشم چگونه انجام میشود و چقدر طول میکشد؟
  تاریخ انتشار : 1402-01-17تاریخ بروز رسانی : 1402-01-27


• انواع بیماریهای شبکیه چشم و علائم آنها
  تاریخ انتشار : 1401-02-30تاریخ بروز رسانی : 1403-01-20