ملانوم پلکی چیست؟

ملانوما، جدی‌ترین نوع سرطان پوست است که در سلول‌های ملانوسیت‌ ایجاد می‌شود. سلول­های ملانوسیت ملانین را تولید می‌کنند که بعنوان رنگدانه‌ی پوست شناخته می‌شود. ملانوما ممکن است هم در چشم­­ها و هم به ندرت در داخل بدن شما مانند بینی یا گلو ایجاد شود.

علت دقیق همه ملانوم­ها مشخص نیست، اما قرارگرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV)، نور خورشید یا لامپ­­ها و تخت­های برنزه کننده خطر ابتلا به ملانوم را افزایش می دهد. محدود کردن قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش می­­تواند به کاهش خطر ابتلا به ملانوما کمک کند.

به نظر می­رسد امروزه خطر ابتلا به ملانوما در افراد زیر 40 سال، به ویژه زنان، در حال افزایش است. ملانوما اگر زود تشخیص داده ­شود قابل درمان است بنابراین دانستن علائم هشداردهنده سرطان پوست می­تواند به شناسایی و درمان تغییرات سرطانی قبل از گسترش سرطان کمک­ کند.

خال­های غیرمعمولی که ممکن است نشان دهنده ملانوم باشند:

برای کمک به شناسایی ویژگی های خال­های غیر معمول که ممکن است نشان دهنده ملانوم یا سایر سرطان­های پوست باشد، به نکات زیر توجه کنید:

شکل نامتقارن خال‌ها: به دنبال خال­هایی با شکل­های نامنظم، مانند دو نیمه با ظاهر بسیار متفاوت باشید.

وجود حاشیه نامنظم در خال ها: به دنبال خال­هایی با مرزهای نامنظم، بریده بریده یا به شکل گوش ماهی باشید ( ویژگی­های ملانوم).

تغییر رنگ خال‌ها: به دنبال رشدهایی باشید که دارای رنگ­های زیاد یا توزیع نابرابر رنگ هستند.

قطر خال‌ها: به دنبال رشد جدید خال بزرگتر از 1/4 اینچ (حدود 6 میلی متر) باشید.

تکامل خال‌ها: به دنبال تغییرات در طول زمان باشید، مانند اینکه خال با گذشت زمان بزرگ می­شود یا رنگ یا شکل آن تغییر می­کند. خال­ها همچنین ممکن است برای ایجاد علائم و نشانه­های جدید، مانند خارش یا خونریزی جدید، تکامل یابند.

خال­های سرطانی (بدخیم) از نظر ظاهری بسیار متفاوت هستند. برخی ممکن است تمام تغییرات ذکر شده در بالا را نشان­دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تنها یک یا دو ویژگی غیرعادی داشته­باشند.

ملانوم پلکی چیست؟

ملانوم پلکی نوعی از ملانوم است که در پلک ایجاد می‌شود. ملانوم پلکی نوعی تومور نادر است که حدود یک درصد از سرطان‌های پلکی را شامل می‌شود و مانند سایر انواع ملانوم پوستی می‌تواند به سایر بخش‌های بدن گسترش یابد و علائمی همچون توده‌های رنگی در پوست داشته باشد.

تشخیص ملانوم پلکی چگونه صورت می‌گیرد؟

انواع تومورهای پلکی تصویربرداری می‌شوند تا با تصاویری که در آینده گرفته می‌شود مقایسه گردند و پیشرفت آنها بررسی شود. روش تمایز خال پلکی با ملانوم بدخیم پلک از طریق ویژگی‌های ملانوم پلکی است. ملانوم پلکی ویژگی‌هایی مانند وجود رنگدانه‌های مختلف، تغییر رنگ، خونریزی و نیز رشد با گذشت زمان را از خود نشان می‌دهند. در صورتی که تشخیص اولیه شامل ملانوم پلکی باشد یک بایوپسی از آن گرفته می‌شود. بایوپسی به برش بافت مشکوک گفته می‌شود که سلول‌هایی برای بررسی در آزمایشگاه در اختیار پزشک قرار می‌دهد. در صورتی که تشخیص ملانوم پلکی تایید شود ممکن است تصویربرداری PET/CT از کل بدن نیز برای بررسی مرحله‌ی پیشرفت ملانومای پلکی انجام گیرد.

درمان ملانوم پلکی چگونه صورت می‌گیرد؟

پس از تشخیص قطعی اینکه تومورها حاوی سلول‌های بدخیم سرطانی یا ملانوما هستند و فرد به سرطان پلک مبتلا شده است لازم است تا مراحلی طی شوند تا مرحله‌ی پیشرفت بیماری تشخیص داده شود. برای این کار لازم است تا مشخص شود سلول‌های سرطانی به کدام بخش‌های بدن گسترش یافته‌اند و میزان گسترش آنها چقدر بوده است. در صورتی که سلول‌های سرطانی ملانوم پلک به سایر بخش‌های بدن گسترش نیافته باشند می‌توان تومور را با جراحی برش داده و برداشت. در حین چنین برشی بخش زیادی از بافت‌های اطراف آن نیز لازم است تا برش خورده و برداشته شوند. همچنین برخی جراحان گره‌های لنفی را اطراف را نیز برش می‌دهند تا وضعیت گسترش سرطان به بافت‌های مجاور را بررسی کنند. پس از برش بافت پلک، برای بهبود وضعیت ظاهری آن می‌توان از جراحی پلاستیک استفاده کرد.

روش‌های دیگر درمان ملانوم پلکی شامل استفاده از پرتو ایکس و پرتودرمانی، ایمنوتراپی و شیمی درمانی است که هر کدام بسته به شرایط ملانوم پلکی کاربرد دارند. در بسیاری از موارد برای ایجاد نتیجه‌ی درمانی بهتر لازم است تا چندین روش درمانی همزمان به کار گرفته شوند.