علائم تومورهای حدقه چشم چیست؟

حدقه‌ی‌ چشم یا اربیت یک فرورفتگی در استخوان جمجمه است که چشم و عضلات ، عروق و اعصاب حدقه درون آن قرار دارند. تومور حدقه‌ی‌ چشم، رشد غیرطبیعی بافت‌هایی است که اطراف چشم را در حدقه‌ی‌ چشم می پوشانند. تومورهای حدقه‌ی چشم ممکن است خوش‌خیم یا بدخیم باشند. همچنین تومورهای حدقه ممکن است از انتشار مستقیم تومورها از بافت های مجاور، مانند بافت سینوس یا بافتهای داخل جمجمه به حدقه گسترش پیدا کنند.

معمول‌ترین انواع تومورهای حدقه‌ی چشم شامل کیست‌ها (Cysts)، تومورهایی با منشاء رگ‌های خونی (vascular lesions)، لنفوما ، تومورهایی با منشا عصبی ( neurogenic tumors) و تومورهایی با منشاء بافتی غیر از بافت حدقه‌ی چشم است. همانژیوم شایعترین تومور خوش‌خیم در حدقه‌ی چشم است که در افراد جوان یا میانسال مشاهده می‌شود.

انواع تومورهای حدقه‌ی چشم

برخی تومورهای حدقه‌ی چشم، خوش‌خیم یا غیرسرطانی هستند. از جمله‌ی این تومورها می‌توان به نوروفیبروما، همانژیوم و استئوما اشاره کرد. بیشتر تومورهایی که در کودکان ایجاد می‌شوند جزو دسته‌ی تومورهای خوش‌خیم هستند اما با توجه به احتمال ایجاد آسیب به بینایی، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. تومورهای حدقه‌ی چشم در بزرگسالان می‌تواند خوش خیم یا بدخیم باشد؛ و از انواع بدخیم می‌توان به لنفوم (نوعی سرطان خون)، سرطان غدد اشکی، سرطان کیسه‌ی اشکی، سرطان پوست پلک و سارکوم می‌باشد.

برخی تومورهای کودکان مانند رابدومیوسارکوم و رتینوبلاستوم به سادگی درمان‌پذیر نبوده و برای از بین‌بردن آنها نیاز به روش‌های جراحی پیشرفته و همچنین رادیوتراپی و شیمی درمانی خواهدبود.
سایر تومورهای حدقه‌ی چشم شامل موارد زیر هستند:

رتینوبلاستوما : بیشتر در کودکان ایجاد می‌شوند.
هیستیوسایتومای فیبری: این تومورها توسط سلول‌های جنینی ایجاد می‌شود.
سارکوم: تومورهایی هستند که با منشاً اولیه عضلات و بافت‌های نرم ایجاد می‌شوند.
همانژیوم: این تومورها در سیستم عروقی ایجاد می‌شوند.
لنفانژیوم: این تومورها در سیستم عروقی _ لنفی ایجاد می‌شوند.
استئوما: تومور در این حالت در استخوان‌ها ایجاد می‌شود.
نوروفیبروما/ شوانوما: تومورها در سلول‌های شوان که سلولهای عصبی را می پوشانند ایجاد می‌شوند.
مننژیوم: پوششی محافظتی در اطراف مغز و اعصاب بینایی است که تومور‌ها در این پوشش ایجاد می‌شوند.

تشخیص نوع تومور که توسط پزشکان متخصص و پس از آزمایشات تخصصی صورت می‌گیرد؛ نقشی اساسی در انتخاب مسیر درمانی ایفا می‌کند.

علائم تومورهای حدقه‌ی چشم چیست؟

این تومورها می‌توانند بدون علامت باشند و بیماران علائم آن را به تدریج و پس از گذشت دوره‌ی طولانی بروز دهند، به طوری که تشخیص این تومورها نه به دلیل گزارش علائم بیماری از سمت بیمار، بلکه هنگام MRI یا سی‌تی اسکن سر و بصوت تصادفی تشخیص داده‌می‌شوند. گاهی نیز افراد در همان مراحل اولیه‌ی تشکیل تومور حدقه‌ی چشم، علائم آن را بروز می‌دهند. جایگاه و نوع علائم بيماري، فاکتورهای بسیار مهمی هستند که برای تشخیص خوش‌خیم یا بدخیم‌بودن یک تومور می‌توانند به کار روند.

بسیاری از بیماران دچار بیرون‌زدگی چشم از حدقه‌ی چشم می‌شوند. در نتیجه‌ی بیرون‌زدگی، چشم به قسمت جلو بیرونی زدگی پیدا می‌کند و ابرو در بالای آن جمع می‌شود. سایر علائم تومور حدقه‌ی چشم شامل کاهش دید، از دست‌دادن بینایی به صورت موقت و تکرارشونده و دید دوتایی است. برخی سرطان‌های حدقه‌ی چشم می‌توانند موجب درد شوند. احساس مورمورشدن در اطراف چشم، ناهماهنگی در حرکات همزمان دو چشم، افتادگی پلک چشم، التهاب و قرمزی چشم و بی‌حسی در اطراف چشم از جمله سایر علائم تومورهای حدقه‌ی چشم هستند. باید توجه داشت که وجود این علائم لزوما به معنای وجود تومورهای حدقه‌ی چشم نیست و تشخیص نهایی و قطعی توسط پزشک متخصص و از طریق آزمایش صورت می‌گیرد.

روش تشخیصی تومورهای حدقه‌ی چشم

تشخیص کلینیکی این تومورها اغلب توسط سی‌تی اسکن، ام‌آر‌آی و امواج اولتراسوند (فراصوتی) صورت می‌گیرد. همچنین اوربیتوتومی نیز که یک روش جراحی بیوپسی است برای تشخیص مطمئن‌تر تومورها به کار می‌رود. در این روش قسمتی از بافت توموری برداشته شده و توسط آزمایشات ویژه تشخیص قطعی در مورد آن و بدخیم یا خوش‌خیم بودن آن صورت می‌گیرد.

روش درمانی تومورهای حدقه‌ی چشم

پس از تشخيص نهايى و نمونه بردارى تومور حدقه، درمان تکميلى مى تواند شامل شيمى درمانى ، راديوتراپى و گاها تخليه چشم باشد . در مواردی که منشا اوليه تومور خارج از اربيت است مانند بدخيمي هاى ريه ، پروستات و پستان که مى توانند به اربيت تهاجم کنند؛ درمان براساس منشا اوليه تومور و اغلب تسکينى است .

گاهی تومور حدقه در محلى قرار دارد که جراحى آن صرفا به صورت کار گروهى با ساير رشته ها مخصوصا جراحان اعصاب يا جراحان گوش و حلق و بينى ممکن است و هر گروهى قسمتى از تومور را مورد جراحى قرار مى دهد.

اگر تومورهای حدقه چشم از نوع بدخیم باشند؛ در صورت امکان به طور کامل برداشته می‌شوند اما گاهی ممکن است این فرآیند امکان پذیر نباشد.
در صورتی که برداشت کامل تومور ممکن نباشد و یا باعث آسیب‌هایی به سایر بخش‌های ساختاری مهم چشم شود؛ فقط قسمتی از آن برداشته شده و بیمار با شیمی درمانی یا رادیوتراپی تحت درمان قرار می‌گیرد.

با توجه به اینکه تومورها مشکل جدی برای ظاهر و بینایی فرد ایجاد می‌کند؛ درمان تومورهای حدقه‌ی چشم حتی با وجود کوچک و خوش‌خیم بودن آنها نیز دشوار است. بنابراین تشخیص و درمان این تومورها باید در مراکز تخصصی و پزشکان متخصص صورت گیرد.

• دلایل و علائم آستیگمات چشم چیست؟
  تاریخ انتشار : 1400-04-31تاریخ بروز رسانی : 1400-05-08


• تاثیر دیابت بر بینایی چشم
  تاریخ انتشار : 1395-09-15تاریخ بروز رسانی : 1400-06-26


• علت انحراف چشم چیست؟
  تاریخ انتشار : 1401-02-16تاریخ بروز رسانی : 1401-02-26


• نکاتى در رابطه با تخليه چشم و نگهدارى پروتز
  تاریخ انتشار : 1395-04-13تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29


• انحراف چشم ، از علل تا درمان
  تاریخ انتشار : 1395-10-19تاریخ بروز رسانی : 1400-06-29